Portugalia
       
       
       
       
       
      
      
      
      
      
       
        Demografia
       
       
        
         Ludność ogółem (mln):
        
        10,6
        
        
        Źródło: Wikipedia
        
        
        
         Ludność zamieszkująca miasta:
        
        48,2 %
        
        
        Źródło: Wikipedia
        
        
        
         Średni roczny przyrost ludności:
        
        0,39%
        
        
        Źródło: przewodnik Onet.pl
        
        
        
         Oczekiwana długość życia:
        
        81,03 lat (k), 74,25 lat (m)
        
        
        Źródło: przewodnik Onet.pl
        
        
        
         Struktura wiekowa:
        
        
        
        0-14 lat: 16,6%
        
        15-64 lat: 66,3%
        
        65 lat i więcej: 17,1%
        
        
        Źródło: przewodnik Onet.pl
        
        
        
         Powierzchnia:
        
        92 389 km²
        
        
        Źródło: Wikipedia
        
        
        
         Struktura etniczna:
        
        
        Imigranci stanowią 4,2% całej populacji, są to przede wszystkim Ukraińcy (15%), Brazylijczycy (14,8%), imigranci z Republiki Zielonego Przylądka (14,4%) i Angoli (7,9%).
        
        
        Źródło: Wikipedia
       
       
        
         Języki
        
        
         Językiem urzędowym jest portugalski, będący jednym z najczęściej używanych języków na świecie.
         
         W większych miastach turystycznych dosyć dobrze znane są angielski i francuski.
         
         
         Źródło: Wikipedia,
         
          www.portugalia-online.net
         
         
        
         
          Religie
         
         
          
           Grupy wyznaniowe:
          
          
          
          - katolicy (94,5%)
          
          - protestanci (0,6%)
          
          - żydzi (0,1%)
          
          - muzułmanie (0,1%)
          
          - inne (3,8%).
          
          
          Źródło: przewodnik Onet.pl
         
         
          
           Ustrój polityczny
          
          
           Portugalia jest republiką demokratyczną.
           
           Na jej czele stoi prezydent, wybierany na 5-letnią kadencję. Przewodniczy on Radzie Państwa Państwa (około 20 osób, m.in. premier, przewodniczący parlamentu, byli prezydenci). Obecnie rolę głowy państwa pełni Aníbal Cavaco Silva, natomiast szefem rządu jest premier José Sócrates.
           
           Władzę ustawodawczą pełni jednoizbowy parlament - Zgromadzenie Narodowe (wybierane co 4 lata).
           
           
           Źródło: Wikipedia,
           
            www.gery.pl
           
           ,
           
            www.euroinfo.org.pl
           
           
          
           
            Święta
           
           
           
           
            
             Klimat
            
            
             Portugalia leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego, umiarkowanego. Jest on  chłodny i deszczowy na północy, cieplejszy i suchszy na południu.
             
             Śnieg utrzymuje się od listopada do lutego w Serra da Estrela oraz w pasmach górskich na północy i wschodzie, jednak zima trwa krótko - od listopada/grudnia do lutego/marca, ze średnią temperaturą ok. 12°C. Ocieplenie zaczyna się w maju i czerwcu, a upały utrzymują się do września. W lecie bardzo rzadko pada deszcz.
             
             Średnie temperatury kształtują się od 5°C do 11°C w styczniu i od  20°C do 29°C w lipcu.
             
             Roczna suma opadów atmosferycznych waha się od 500 do 900 mm, a w górach dochodzi nawet do 2000 mm.
             
             
             Źródło: Wikipedia, przewodnik Onet.pl,
             
              www.odyssei.pl
             
             
            
            
           
          
         
        
       
       
      
       
        
         Podróż
        
        
         Informacje dotyczące wjazdu na teren Portugalii znajdziecie Państwo na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych pod adresem:
         
          www.msz.gov.pl
         
         
         
         Informacje konsularne >> Poradnik "Polak za granicą" >> Opisy krajów
         
         
        
 
        
         
          Waluta
         
         
          Walutą Portugalii jest 1 euro (EUR) = 100 centów
          
          Walutę można wymienić w bankach i kantorach. Pobierana jest przy tym prowizja.
          
          
          Źródło: przewodnik Onet.pl,
          
           www.odyssei.pl
          
          
          
          
         
          
           Bankomaty
          
          
           Prawie wszystkie banki posiadają swoje bankomaty, w których można podjąć gotówkę za pomocą kart EC lub kart kredytowych. Ponadto w większości miast można znaleźć bankomaty Multibanco.
           
           Karty płatnicze i kredytowe są bardzo popularnym środkiem płatności. Karty kredytowe honorowane są w wielu hotelach i restauracjach, a najpopularniejsze znich to: Visa, American Express, Master Card i Eurocard.
           
           
           Czeki podróżne można zrealizować we wszystkich bankach portugalskich, w kantorach wymiany walut i na większych dworcach kolejowych, jednak ich użycie wiąże się z wysokimi kosztami.
           
           
           Źródło: przewodnik Onet.pl,
           
            www.tui.pl
           
           
           
           
          
           
            Godziny pracy urzędów
           
           
            Większość urzędów pocztowych jest zamknięta w porze obiadowej, zwykle od 12.30 do 14.30 (lub 15.00), ze względu na honorowaną sjestę.
            
            
            Banki są czynne zazwyczaj od 8.30 do 15.00. W soboty i niedziele są zamknięte.  Nie mają przerw na sjestę.
            
            
            Źródło: przewodnik Onet.pl
            
            
           
           
            
             Rejestracja działalności gospodarczej
            
            
             Aby zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą należy zarejestrować się w urzędzie finansowym, czyli wypełnić zgłoszenie i dostarczyć zaświadczenie o numerze identyfikacji podatkowej. Rejestracja wymaga zebrania wielu dokumentów, ale rejestrując ją w Centrum Formalności dla Przedsiębiorców nie trzeba nawet wychodzić z budynku. Koszt rejestracji wynosi ok. 40 euro.
             
             Stawka podatkowa dla firm wynosi 25%. Podatek od osób fizycznych od 12 do 40 %. Podatek VAT 19%. Podstawowa składka na ubezpieczenie 23,7% rozszerzona 32%.
             
             
             Źródło:
             
              www.ck.agh.edu.pl
             
             
             
             Więcej informacji na temat zakładania działalności gospodarczej w Portugalii znajdziecie Państwo pod adresem:
             
              http://www.gazet(...)_ue.html
             
             lub
             
              http://www.malaf(...)y&id=215
             
             
             
             
            
             
              Telekomunikacja
             
             
              Numer kierunkowy Portugalii to: 351.
              
              
              Za granicę dzwoni się tak samo jak z Polski: najpierw należy wybrać numer kierunkowy kraju, następnie numer kierunkowy miasta, bez poprzedzającego go zera, i numer rozmówcy.
              
              
              Źródło: przewodnik Onet.pl,
              
               www.tui.pl
              
              
              
              
             
              
               Internet
              
              
               Kafejki internetowe są w Portugalii bardzo rozpowszechnione i znajdują się w prawie wszystkich większych miastach. Opłata za godzinę Internetu wynosi ok. 3 USD.
               
               Liczba użytkowników Internetu wynosi: 3 600 000 osób.
               
               
               Źródło: CIA "The Word Factbook",
               
                www.tui.pl
               
               
               
               
              
               
                Podstawowe zwroty w języku portugalskim
               
               
                tak - sim [si]
                
                nie - não [nau]
                
                nie wiem - nao sei [ną sei]
                
                poczta - correio [kurreiu]
                
                bank - banco [banku]
                
                kantor - câmbio [kambiu]
                
                otwarte - aberto [aberto]
                
                zamknięte - fechado [feszadu]
                
                przerwa - pausa /intervalo [pauza/ interwalu]
                
                pan/pani - senhor /senhora [seńjor/ seńjora]
                
                dziekuję - obrigado(m)/obrigada(k) - w zależności od płci mówiącego [obrigadu/obrigada]
                
                proszę - por favor [por fawor]
                
                na zdrowie - saúde [saude]
                
                cześć - olá! [ola]
                
                dzień dobry (rano) - bom dia [bom dija]
                
                dzień dobry (po południu) - boa tarde [bo tardy]
                
                dobry wieczór/dobranoc - boa noite [bo nojt]
                
                do widzenia - até logo [ate logu]
                
                ile to kosztuje? - quanto é? [kłantu e]
                
                czy mówisz po angielsku? - fala ingles? [fala inglesz]
                
                jak się nazywasz? - como te chamas? [komu te szamasz?]
                
                nazywam się... - chamo-me... [szamu my...]
                
                jestem z Polski - Estou de Polónia [sztoł de polonia]
                
                nie rozumiem - Não compreendo [nau komprendu]
                
                Ile kosztuje…? - Quanto custa...? (kłantu kuszta…?)
                
                gdzie jest...? - onde está... ?
                
                która jest godzina? - que horas sao ? [ke orasz są?]
                
                Dokąd jedzie ten autobus? - Para onde vai este autocarro? (para ondy wai eszty autokarru)
                
                Chcę jechać do Faro - Quero ir para Faro [keru ir para faru]
                
                
               
               
                
                 Adresy placówek RP
                
                
                 
                  Ambasada RP
                 
                 
                 Avenida das Descobertas 2,
                 
                 1400-092 Lisboa, Portugal
                 
                 tel. (0351 21) 3012-350, 21 3014-200, 21 30414-10
                 
                 fax 21 3010-202
                 
                 e-mail: embpol@mail.telepac.pt
                 
                 www.emb-polonia.pt
                 
                 sekcja konsularna: 
[email protected]
                 
                 
                 
                  Wydział Ekonomiczno-Handlowy
                 
                 
                 tel. 00 351 21 301 33 27 lub 28
                 
                 fax. 00 351 21 301 28 70
                 
                 e-mail: 
[email protected]
                 
                 
                 
                  Konsulat RP w Porto
                 
                 
                 Konsul Honorowy: Rui Miguel Duarte Alegre
                 
                 
                 Rua da Corticeira, 34,
                 
                 4536-902 Mozelos VFR
                 
                 Tel: (351) 22 747-5875
                 
                 Fax: 747-5803
                 
                 
                
 
                
                 
                  Adresy portugalskich placówek w Polsce
                 
                 
                  
                   Ambasada Republiki Portugalskiej
                  
                  
                  ul. Francuska 37,
                  
                  03-905 Warszawa
                  
                  tel. 511 10 10-12
                  
                  fax 511 10 13
                  
                  e-mail: 
[email protected]
                  
                  
                  
                   Wydział Wizowy
                  
                  
                  tel. 511 10 00/1
                  
                  
                  
                   Biuro Attaché Obrony
                  
                  
                  tel. 511 10 06
                  
                  
                  
                   Biuro Handlowe i Turystyczne
                  
                  
                  ul. Francuska 37
                  
                  03-905 Warszawa
                  
                  tel. 617 64 60, 617 43 40
                  
                  fax 617 44 77, 617 23 99
                  
                  e-mail: 
[email protected]
                  
                  
                  
                 
                  
                   Ministerstwa i ważniejsze instytucje gospodarcze
                  
                  
                  
                  
                 
                
               
              
             
            
           
          
         
        
        
       
        
         
          Ocena kraju
         
         
          
           Ocena: A2
          
          
          (Biorąc pod uwagę negatywne wyniki notowane od czerwca 2003.)
          
          
          Prawdopodobieństwo uchybień jest małe nawet w przypadku gdy otoczenie ekonomiczne i polityczne lub sytuacja finansowa przedsiębiorstw nie są tak dobre jak w krajach o ocenie A1.
          
         
         
          
           Główne wskaźniki makroekonomiczne
          
          
           
          
          
           
            Środki płatności
           
           
            Środkami płatniczymi wykorzystywanymi często w transakcjach handlowych są weksle. Jednak weksel staje się ważny w momencie uiszczenia za niego odpowiedniej opłaty skarbowej, której wielkość (mierzona jako procent od wartości weksla) wyznaczana jest corocznie w budżecie państwa. Obecnie opłata ta wynosi 0,5% wartości weksla, ale nie mniej niż 1 euro. W Portugalii weksel uważa się za dokument niezależny od umowy, której dotyczy.
            
            W przypadku, gdy dłużnik uchyla się od zapłaty należności, wierzyciel może wszcząć postępowanie sądowe bez uprzedniego dostarczenia dłużnikowi upomnienia. Niemniej istnieje możliwość wykorzystania tego środka egzekucji w celu upublicznienia uchylania się od zapłaty oraz aby wpłynąć na dłużnika by ten uregulował należność nawet po upłynięciu terminu.
            
            
            Środkiem płatności pozostającym w równie powszechnym, co weksel, użyciu jest czek. Czeki realizowane są po okazaniu i, podobnie jak weksle, obciążone minimalną opłatą skarbową z tym, że jest ona ponoszona przez bank. Wystawienie czeku bez pokrycia jako gwarancja niepewnej zapłaty jest obecnie uważane za działanie zgodne z prawem.
            
            
            Weksle i czeki są gwarantem uzyskania należności. Na ich podstawie wierzyciel uprawniony jest wszcząć postępowanie egzekucyjne. Podczas procesu wierzyciel może następnie złożyć wniosek o wydanie nakazu egzekucji o czym powinien poinformować dłużnika. Jeżeli dłużnik nadal uchyla się od zapłaty długu, wierzycie może wreszcie zwrócić się do sądu o wydanie dokumentu stwierdzającego zajęcie majątku.
            
            Bardzo popularnym środkiem płatności jest realizacja transakcji poprzez przelew bankowy w obrębie elastycznej i efektywnej sieci elektronicznej SWIFT, do której podłączone są już większe banki portugalskie.
            
           
           
            
             Metody egzekucji świadczeń pieniężnych
            
            
             Pozasądowa procedura egzekucji długu rozpoczyna się w momencie wysłania dłużnikowi ostatecznego upomnienia do zapłaty podstawowej kwoty długu obciążonej dodatkowo  karnymi odsetkami. Wielkość tych odsetek ustalają obie strony w ciągu 8 dni od dnia otrzymania przez dłużnika upomnienia.
             
             Jeżeli w umowie handlowej nie ustalono inaczej, wysokość odsetek odpowiada wysokości stopy refinansowej Europejskiego Banku Centralnego, powiększonej o 7 punktów procentowych.
             
             
             Od 1 października 2004 roku,  stopa procentowa ustalona dekretem Ministerstwa Skarbu, będzie publikowana w Diário da República w ciągu pierwszych 2 tygodni stycznia i lipca każdego roku. Zdefiniowana odgórnie stopa obowiązywać będzie przez pół roku.
             
             
             Procedura przyspieszonej egzekucji długu mająca na celu uzyskanie nakazu zapłaty (injunção) stosowana jest w sporach gospodarczych uznanych za zasadne niezależnie od wielkości roszczenia (norma funkcjonująca od 19 marca 2003 roku). Procedurze takiej przewodniczy odpowiedni sędzia, pod którego jurysdykcję dana sprawa podlega.
             
             
             W przypadku roszczeń zakwestionowanych, wierzyciel ma prawo zainicjować formalną, kosztowną  “procedurę deklaratywną” (acção declarativa). Tego typu postępowanie prawne, trwające rok a nawet dłużej, ma na celu doprowadzić do uzyskania orzeczenia potwierdzającego obowiązek spłaty długu. Kolejnym krokiem na drodze egzekucji jest tzw. „procedura egzekucyjna” (acção executiva), która kończy się wydaniem wyroku przez odpowiedni sąd.
             
             
             Zgodnie z obowiązującym od 1996 roku nowym kodeksem prawa cywilnego każdy oryginał dokumentu potwierdzony prywatną pieczątką (jakikolwiek dokument skierowany do dostawcy), w którym kupiec jasno uznaje swój dług, uznaje się za instrument egzekucji prawa.
             
             Prawo to ma na celu skłonienie kupca do wypełnienia wynikających z umowy postanowień oraz stanowi zabezpieczenie interesów wierzyciela przed koniecznością dochodzenia roszczeń na drodze przewlekłego postępowania sądowego.
             
             Jako, że Portugalia nie posiada sądów gospodarczych (poza sądami w Lisbonie i Oporto, które zajmują się niewypłacalnością, upadłościami i ochroną praw własności w przemyśle), sprawami gospodarczymi, przekraczającymi sumę 14,963.94 euro zajmują się sądy cywilne, kierowane przez zespół składający się z trzech sędziów.
             
            
            
             
              Wskaźniki wydarzeń płatniczych
             
             
              
             
             
              
               Ocena ryzyka
              
              
               Rok 2005 stał pod znakiem stagnacji gospodarczej i powiększonego długu rządowego. Wkład handlu zagranicznego we wzrost był niekorzystny. Słaby popyt zewnętrzny i utrata udziałów w rynku zaszkodziły eksportowi, podczas gdy import był zasilany przez duże wydatki konsumentów aż do momentu wzrostu VAT-u  w lipcu 2005 roku.
               
               
               Przewiduje się umiarkowany wzrost w roku 2006. Poprawę wyników eksportu umożliwi zwiększony popyt w Europie. Niekorzystne warunki prowadzenia działalności (np.: niewystarczające przejście do produktów o wysokich marżach, czy słaba tygodniowa produktywność) spowodują jednak, że część przedsiębiorców przeniesie swoją działalność za granicę.
               
               
               Wydatki konsumentów spadną ze względu na wysoki poziom zadłużenia gospodarstw domowych i coraz silniejszego nacisku spowodowanego wzrostem bezpośrednich (dodatkowe obciążenia podatkowe przy wyższych dochodach) i pośrednich podatków. W takiej sytuacji ilość nowych inwestycji będzie niewielka.
               
               
               Rząd  zamierza wprowadzić środki zaradcze, które umożliwią  redukcję rządowego deficytu. Równocześnie, zostanie przyspieszony program prywatyzacji umożliwiający poprawę finansów publicznych. Dotyczy to zwłaszcza sektorów: energetycznego (Galp Energia, REN, EDP) i papierniczego (Portucel et Inapal).
               
               
               Dzięki odnowionym inwestycjom i skumulowanemu wpływowi eksportu ogólna sytuacja przedsiębiorstw we Francji uległa poprawie. Biorąc jednak pod uwagę działalność w bardziej konkurencyjnym otoczeniu, powstałym po rozszerzeniu UE oraz wygaśnięciu umów wielostronnych, wysokie ryzyko prowadzenia działalności pozostaje w przemyśle tekstylnym, odzieżowym i u poddostawców przemysłu samochodowego. Co więcej  ze względu na wzrost konkurencji ze strony państw nordyckich i Brazylii, nie poprawi się także sytuacja sektora papierniczego.